انجمن حسابداری ایران

هدف از تحقيق حاضر، بررسي تأثير سبك شناختي ارزیابان سهام بر ارزیابی و برآورد قیمت سهام مي‌باشد. فرضيه‌هاي تحقيق بر مبناي تقسیم بندی هرمان ویتکین از سبک شناخت می باشد. تحقیقات نشان داده است که مقدار مستقل از زمینه و وابسته به زمینه، قویترین شواهد مربوط به سبک هاي شناختي در روان شناسی شخصیت است. افراد وابسته به زمینه، توانایی کمتری برای رسیدن به ادارک و مشاهدات صحیح از طریق نادیده گرفتن زمینه یا بافت دارند، بنابراين ممکن است تحت تأثیر شلوغی، نامربوطی یا اطلاعات مبهم وگیچ کننده قرار گیرد، که هیچ ارتباطی به موضوع تصمیم ندارد.
تصمیم گیرندگان مورد آزمون كه کارشناسان و کارگزاران شرکتهای سرمایه گذاری بودند، تحت دو آزمون شامل "آزمون سبك شناخت" و "آزمون برآورد قیمت سهام" قرار گرفتند. آزمون سبك شناخت با استفاده از آزمون اشکال نهفته ویتکین انجام گرفت و بر مبناي آن آزمون شوندگان به دو گروه "مستقل از زمینه" و "وابسته به زمینه" تقسيم شدند. آزمون برآورد قیمت سهام نيز بر اساس پرسشنامه‌ ای خود ساخته مشتمل بر ترازنامه، صورت سود وزیان و خلاصه گزارش حسابرسیِ شش شركت واقعي انجام گرفت و از آزمون شوندگان خواسته شد، قیمت سهام شرکتهای مربوطه را برآورد کنند. داده‌هاي بدست آمده از طريق آزمون کاي دو پيرسن، درست نمايي ماکزيمم، تحلیل واریانس سه طرفه و آزمون فيشر مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها حاكي از آن بود كه سبک شناختی ارزیابان سهام بر فرایندهای ارزیابی، قضاوت و تصمیم گیری آنها نسبت به قیمت سهام تا حدی مؤثر است.