موسسات رتبه بندی اعتباری: نقش ها، مزایا، انتقادات و نحوه نظارت
چکیده:
از آن جا که در حال حاضر، تشکیل موسسات رتبه بندی از سوی فعالان بازار به صورت جدی پیگیری می شود، هدف این نوشتار کمک به درک بهتر نقشها، مزایا، انتقادات و نحوه نظارت بر موسسات رتبه بندی اعتباری و در نتیجه ارتقای ساز وکارهای بسترسازی هرچه بهتر در این زمینه می باشد. موسسات رتبه بندی اعتباری با ارائه اطلاعاتی پیرامون صلاحیت اعتباری ناشران و اوراق بهادار موجب کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و در نتیجه کارایی بازار سرمایه و تخصیص بهینه منابع می شوند. با این حال، در سال های اخیر به دلیل فقدان رقابت، فقدان استقلال، به موقع نبودن اطلاعات و فقدان پاسخگویی مورد انتقاد شدید قرار گرفته بطوری که منشا بحران ها و فروپاشی های مالی اخیر را به آنها نسبت داده اند. موسسات رتبه بندی اعتباری، با فروش اظهار نظر خود نسبت به ارزش اعتباری که در قالب حروف الفبا یا علائم ارائه می شود کسب درآمد می نمایند؛ اما از آنجایی که اغلب هزینه های مربوط به انجام رتبه بندی توسط ناشران پرداخت می شود مساله تضاد منافع مطرح می گردد. این موسسات در پاسخ به تمام انتقادات وارده عنوان می نمایند که آنها مسئول ضرر و زیان های وارده بر سرمایه گذاران نیستند چراکه آنها تنها نظر خود را اعلام نموده و اظهار نظر به معنای تضمین نمی باشد. با توجه به تاثیر رتبه های اعلام شده از سوی موسسات بر تصمیمات سرمایه گذاران، موضوع نظارت بر فعالیت این موسسات اهمیت بسیاری پیدا کرده است و مورد توجه بسیاری از دست اندرکاران و قانون گذاران قرار گرفته است.