تاریخچه و مشکلات رتبه‌بندی در ایران
همایش اهمیت و نقش مؤسسات رتبه‌بندی در اقتصاد کشور روز 1 آذر ماه با حضور وزیر اقتصاد و مسئولان سازمان بورس و شرکت بورس و سایر فعالان بازار سرمایه برگزار شد.
ناصر بیگی معاون ایرانی یک شرکت آلمانی در حاشیه این همایش، اظهار داشت: 9 سال پیش که سازمان گسترش به دنبال ایجاد یک شرکت فاینانس(تامین مالی خارجی) در ایران بود، از من خواست که مقدماتی را فراهم کنم که بعد از قبول شرط من مبنی بر رتبه‌بندی سازمان گسترش و برخی شرکت‌های آن این درخواست را پذیرفتم.
وی ادامه داد: بعد از ثبت شرکت ایدروفاینانس در سال 2004 برای مذاکره با مؤسسه رتبه‌بندی معروف فیچ سفری به لندن کردم که در ژانویه 2005 اولین قرارداد با این مؤسسه به نیابت از سازمان گسترش و شرکت‌هایی مانند سایپا، رنا، تراکتورسازی و ماشین‌سازی اراک به امضا رسید.
در آگوست 2005 هم قرارداد دیگری به نیابت از سرمایه‌گذاری غدیر امضا شد و در سال 1384 به سازمان گسترش اعلام کردیم که اهداف مد نظر برای انتشار 500 میلیون دلار اوراق بدون نیاز به ضمانت بانک‌ها و بانک مرکزی منتشر شود.
در ادامه هم قانون بودجه 84 اجازه چنین اقدامی را داد، تا طی آن برای شرکت‌های پایین دستی پتروشیمی 500 میلیون دلار صکوک اسلامی منتشر شود که با استقبال 30 بانک اروپایی و بانک‌های کشورهای خلیج فارس مواجه و در نهایت با یک بانک اروپایی برای تعهد پذیره‌نویسی و بانک دبی اسلامی برای انتشار این صکوک انتخاب شدند.
بیگی خاطر نشان کرد: در حالی فرآیند رتبه‌بندی هم در حال انجام بود که دو هفته قبل از نهایی شدن انتشار این حجم از اوراق به دلایل سیاسی فرآیند رتبه‌بندی لغو و به دنبال آن برنامه انتشار 500 میلیون دلار صکوک متوقف شد، اما در سال 2006 که به دنبال تکمیل رتبه‌بندی بودیم، با یک مؤسسه دیگر قرارداد بستیم، تا رتبه‌بندی‌های ناتمام را تکمیل کنیم که به همکاری وزارت اقتصاد و بانک مرکزی نیاز داشت که در نهایت انجام شد، ولی بعدا مشخص شد که انتشار صکوک امکانپذیر نیست.
وی در بخش دیگری از اظهارات خود گفت: از مشکلات اساسی رتبه‌بندی در ایران مسائلی مانند زبان انگلیسی و وجود متون فارسی و همچنین نبود مترجمی به همراه عدم تمایل و مقاومت بسیاری از مسئولان و مدیران شرکت‌ها به انجام رتبه‌بندی و نبود مؤسسه‌های تحلیل‌گری فاینانس و عدم اجرای پروژه‌ها به دلیل تغییر سیاست‌ها است.
این ایرانی کارفرما در آلمان گفت: اکنون که بعد از 9 سال شاهد از سرگیری راه‌اندازی مؤسسات رتبه‌بندی در ایران هستم، امیدوارم که این هدف به انجام برسد.
وی با اشاره به اهمیت رتبه‌بندی در اقتصاد کشور گفت: در حالی ایران رتبه 19 اقتصاد دنیا در سال 2011 را داشت که اعتقاد دارم، در مرحله اول 100 شرکت ایرانی می‌توانند وارد بازارهای بین‌المللی آن هم بدون تعهد پذیره‌نویسی از بانک‌ها و مجوز بانک مرکزی شوند، تا دولت بتواند به کارهای دیگر بپردازد.
وی در پایان با بیان اینکه مؤسسه‌های رتبه‌بندی که کاهش هزینه‌های اوراق و فراهم کردن حضور بنگاه‌ها در عرصه جهانی کمک می‌کنند، تأکید کرد: ایران در مقایسه با کشورهایی مانند ترکیه و عربستان اقدام خاصی را در بحث رتبه‌بندی انجام نداده و این موضوع در کشور غایب است، ولی اگر به رتبه‌بندی توجه نشود روز به روز عرصه اقتصاد را به کشورهای ترکیه و عربستان خواهد باخت، بنابراین پیشنهاد می‌کنیم که از مؤسسه‌های رتبه‌بندی استفاده شود.
