انجمن حسابداری ایران

امروزه با گذار از دوران اقتصاد صنعتی و ورود به عصر اقتصاد دانش محور اشکال نامشهودی از سرمایه که اغلب سرمایه فکری نامیده می‌شود در کنار دیگر عوامل تولید نقش فزاینده‌ای را در عملکرد شرکت‌ها ایفا می نماید. در سال‌های اخیر به دلیل اهمیت سرمایه فکری در خلق و افزایش ارزش در سازمان‌ها، تحقیقات زیادی در زمینه تأثیر آن روی شاخص‌های مختلف عملکرد مالی، اقتصادی، بازار سهام و . . . انجام شده که نتایج عمده آنها به نقش مثبت و فزاینده‌ی سرمایه فکری در عملکرد شرکت‌ها اذعان ‌دارد. تحقیق پیش رو نیز به بررسی تأثیر سرمایه فکری بر ارزش افزوده اقتصادی (EVA) شرکت‌ها می‌پردازد. در این تحقیق برای سنجش سرمایه فکری از مدل ضریب ارزش افزوده فکری (VAIC) استفاده شده است (پالیک،2004). داده‌های مورد نیاز تحقیق از اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سال‌های 1384 تا 1388 گردآوری شده است که در مجموع 649 سال-‌‌ شرکت مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌های تحقیق بر اساس تجزیه و تحلیل همبستگی و رگرسیون خطی چندگانه نشان می‌دهد که ضریب ارزش افزوده فکری به عنوان شاخص کارائی سرمایه فکری تأثیر مثبت روی ارزش افزوده اقتصادی شرکت‌ها دارد. هم‌چنین تأثیر مثبت اجزای ضریب ارزش افزوده فکری شامل کارائی سرمایه به کار گرفته شده و کارائی سرمایه ساختاری به جز کارائی سرمایه انسانی، بر ارزش افزوده اقتصادی تأیید شد.